برنامه سازی در تلویزیون و اصول آن

http://florances.tv/images/jooo/0.JPGهر برنامه تلویزیونی که در حال ساخت و یا پخش است از یک سری عوامل پست صحنه بهره می برد که این عوامل بصورت رنجیر وار کمک می کند تا یک برنامه تلویزیونی در حد استاندارد وارد آنتن پخش شود . در این مقاله در مورد برنامه های تلویزیونی و عوامل آن در برنامه سازی می پردازیم .




هر برنامه تلویزیونی از سه واحد تشکیل می شود که این سه واحد خود به دسته های گوناگون تقسیم می شود . این واحد ها عبارتند از مراحل تولید ، عوامل تولید و صدا
لازم به توضیح است که ما در این مقاله مراحل ساخت را بصورت سازمانی صدا و سیما تنظیم کردیم لذا اگر صورت شخصی می خواهید برنامه های را تهیه کنید یا به دنبال یک فرد مناسب برای دوندگی بی امان برای تهیه برنامه از تلویزیون باشد یا اینکه خودتان آستین زده بالا مراحل 14 خان رستم را طی کنید . یا اینکه شخصی امین از خود بخش های مهم صدا و سیما را پیدا کرده و کار به آن بسپارید . http://florances.tv/images/jooo/0144447.JPG
در مورد مراحل تولید این دسته ها قرار گرفته است :
ایده ی اولیه:
بررسی این که چگونه می‌توان موضوعی را به صورت دلخواه گسترش و نشان داد و مواد و مطالب برنامه را در کجا می‌توان یافت. در این مرحله هم‌چنین اطلاعاتی درمورد شیوهٔ استفاده از مطالب (از نگاه حقوق اجرایی، تالیف و ...) جمع‌آوری می‌شود و هزینه‌های برنامه ارزیابی می‌گردد. علاوه بر این عوامل مورد نیاز هم درنظر گرفته می‌شوند.دو الگوی معروف برای تولید وجود دارد که عبارتند از:Cause to Effect (محتوا محور) و Effect to Cause(مخاطب محور).نقطه آغاز هر دو الگو، ایده اولیه است، اما مسیری که تا گام آخر ،یعنی رساندن پیام برنامه به مخاطب پیموده می شود متفاوت است.الگو Cause to Effect (محتوا محور) :

در این الگو متخصص محتوا ، ایده اولیه برنامه را خلق می کند و آن را به گروه تولید می سپارد که به روال خود، از آن یک برنامه تلویزیونی تهیه کنند. پس از پایان کار تهیه برنامه ، آن را برای بینندگان هدف Target Audience پخش می کنند.واکنش بینندگان به تماشای برنامه را اصطلاحا«تاثیر ارتباط» می نامند.سپس آرای بینندگان در مورد برنامه به متخصص محتوا و نه به عوامل تولید بازخورد می شود. مشکل این الگو است که هر چند متخصص محتوا و گروه تولید ، هر دو هدف نهایی مشترکی دارند ، هر یک مستقل کار می کند و منافع هر کدام متفاوت از دیگری است.

مشکل زیربنایی این الگو است که رسانه تلویزیون اغلب صرفا یک وسیله انتشار تصویر و صدا تلقی می شود ونه یکی از اجزای تولید برنامه ، که قادر است در محتوای برنامه و دریافت آن توسط مخاطبین موثر واقع شود.


الگوی Effect to Cause(مخاطب محور):

این الگو به مانند الگوی قبل، با ایده اولیه آغاز می شود، اما به جای آنکه مسیر الگو از ایده مستقیما به تولید برنامه برسد، با «اثرمطلوب» با پیام توصیف شده برنامه بر روی مخاطبین آغاز می شود. در واقع مسیر الگو مستقیما به تولید منجر نمی شود، بلکه نخست به مخاطبین و پیام برنامه و سپس تولید می پردازد. از آنجا که «اثرمطلوب» به واقع نظر مخاطبین برنامه است، آن را «پیام برنامه» نیز می گویند.بدیهی است که در این الگو ، پیام برنامه، روند تولید را هدایت می کند و نه ایده اولیه. این بدان معناست که تهیه کننده لازم است دقیق بداند برنامه چه هدفی را دنبال می کند؟مخاطبین برنامه چه پیامی را باید دریافت کنند؟ و مخاطبین پس از دریافت پیام چه احساسی خواهند یافت و به چه کاری اقدام خواهند کرد؟ تهیه کننده باید پیش از تصمیم گیری در مورد ملزومات برنامه( محتوا و ممتن، نیروی انسانی و تجهیزات) پاسخ این سوالات را به وضوح بداند. هر چند نظر مخاطبین به هدف اولیه برنامه نزدیکتر باشد، برنامه موفق تلقی می شود.

برتری این الگو آن است که تعریف دقیق برنامه منجر می شود تا متخصص محتوا و گروه تولید در قالب یک گروه واحد کار کنند،به این ترتیب انتخاب افراد و تجهیزات برای کار تولید هموار می ود. تلفیق متخصص محتوا و گروه تولید اختلاف نسبی بین این دو را کاهش می دهد و یا به کل از بین می بردو از اتلاف وقت و دردسرهای متعاقب این گونه اختلافات می کاهد.

بخش پژوهش:
در نگاه کلی هدف این بخش گردآوری و جمع کردن اطلاعات مربوط به ساخت برنامه می باشد . همانند محتوای برنامه ، پیروی از اصول برنامه سازی و معرفی مراجع معتبر پژوهش در تولید برنامه های تلویزیونی یکی از مهم ترین ارکان هر برنامه تلویزیونی است و زمانی تلویزیون می تواند با برنامه های خود به کارکردهای اساسی خود جامه عمل بپوشاند که تحقیق و پژوهش را در مراحل مختلف تولید حاکم کند.

پژوهشگر برنامه های تلویزیونی با توجه به ویژگی هاو توانائی های خود می تواند درمراحل مختلف تولید برنامه ها در هرنوع قالب موثر باشد. از این رو این پژوهش به نقش پژوهشگر در انواع برنامه های تلویزیونی از سه بعد دانش, مهارت و شخصیت پرداخته است.

نتایج به دست آمده نشان می دهد 10درصد محققان برنامه های تلویزیونی دارای آگاهی از شغل و وظایف پژوهشگر برنامه تلویزیونی در حد" زیاد" بوده اند5/72 درصد محققان تلویزیونی درباره این شغل آگاهی در حد "متوسط" داشته اند ضمن اینکه 5/17درصد محققان تلویزیونی درباره این شغل آگاهی در حد "کم" داشته اند. به عبارتی 90 درصد از محققان تلویزیونی دارای آگاهی در حد کم و متوسط بوده اند که این درصد, فرضیه ما را که محققان تلویزیونی درباره شغل پژوهشگر تلویزیونی آگاهی ندارند تائید می کند. همچنین افرادی که در زمینه پژوهشگری برنامه های تلویزیونی فعالیت می کنند از نظر اکثر آنان دارای دانش مناسب در این زمینه نیستند.
تهیهٔ متن برنامه تلویزیونی:
این متن اولیه، عناوین فرعی برنامه، شیوهٔ کلی اجرای برنامه و گفت‌وگوها، گزارشها و تفسیرها را مشخص می‌کند.
متن برنامه های برنامه هاي تلويزيوني وجه اشتراك موضوعي بسياري با برنامه هاي راديويي دارند هر دو رسانه قادرند و حق دارند در مورد زلزله، اخلاق، تاريخ، جهانگردي و موضوع هاي ديگر برنامه بسازند. اما هر موضوع معين در تلويزيون بايد تلويزيوني و در راديو بايد راديويي باشد اين تصور قديمي كه تلويزيوني شدن يك موضوع با افزودن تصوير ميسر است امروزه در بسياري موارد درست نمي ماند مثلايك بحث تحليلي با حضور مجري و كارشناسان ذاتا مناسب برنامه اي راديويي است چرا كه برپايه گفتگو - يعني استفاده از نمادهاي زباني - شكل گرفته است.
حال اگر اين بحث در استوديوي تلويزيون ضبط شود اگرچه از نمادهاي تصويري (حركات و حالات و ظاهر مجري و كارشناسان - دكور و اشيا و رنگ ها) در آن استفاده مي شود بازهم برنامه اي است راديويي به اضافه تصاوير چرا كه نمادهاي تصويري اش ذاتي و دروني موضوع نيستند بلكه الحاقي اند اما قالب همان قالبي است كه در راديو هست. اين نمادهاي تصويري الحاقي حسي تمركز بيننده را در مورد موضوع مخدوش مي كنند. افزودن گفتگوي تلفني به اين برنامه هم عملكردي راديويي است و تصوير گرافيكي تلفن و عكس گوينده تلفني در گوشه كادر تصوير هم برنامه را تلويزيوني نمي كنند.
تصاوير آرشيوي هم قادر به اين كار نيستند و باهمه اين تدابير “بيننده” مي تواند با چشم بسته يعني مانند “شنونده” برنامه را پيگيري كند و چيزي را هم از دست ندهد پس عوامل فني و جلوه هاي نور و دكور متقبل زحمتي اضافه شده اند اما اگر در شرايط ويژه مثلاحمله دشمن به كشور وقوع يك فاجعه و امثالهم مقامي مهم در تلويزيون ظاهر شود و در مورد آن شرايط سخن بگويد با آنكه نمادهاي تصويري بسيار محدودند هر حركت و حالت چهره مكث، تاكيد و لحن و آهنگ گفتارش حاوي مفهومي گسترده براي بيننده است و اين يك برنامه تلويزيونيكامل و غني خواهد بود كه تاثيرش با تاثير برنامه اي همسان در راديو قياس پذير نيست و براي مثال اگر اين سخنان همزمان از هر دو رسانه پخش شود قطعا مخاطبان از نوع تلويزيوني اش استقبال گسترده تري خواهند كرد.

http://florances.tv/images/jooo/2222.JPG

بررسی و ارزیابی:
متن اولیه جهت تنظیم ارتباطات و مرتب کردن موضوع‌ها، صحنهها و ردیف اجرای برنامه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. هم‌چنین مدت زمان احتمالی برنامه، دکور یا محل تصویربرداری لازم، مواد و مطالب کمکی لازم که از منابع تصویری دیگر باید تامین شود در این مرحله بررسی می شود.در ارزیابی کیفیت برنامه‎های تلویزیونی دو رویکرد کاملاً متفاوت مورد استفاده قرار گرفته است. نخست، ارزیابی جزء به جزء که در آن تک‎تک برنامه‎ها بر اساس کیفیتِ ادراک شده درجه‎بندی می‎شوند.در بررسی 72 برنامه با این شیوه مشخص شد که مقوله ادراک کیفیت برنامه‎ها با تقدیر (Appreciation) از آن برنامه‎ها تفاوت دارد. اغلب، برنامه‎هایی را که مورد تقدیر قرار می‎گیرند دارای کیفیت بالا می‎دانند در حالی که ممکن است به لحاظ کیفی در درجه پایینی قرار داشته باشند و به همین ترتیب برنامه‎هایی را که کمتر مورد تقدیر واقع می‎شوند، به لحاظ کیفی ضعیف به شمار می‎آورند. نتایج در سنجة کیفیت نسبت به سنجة تقدیر طیف بسیار گسترده‎تری دارند.
ظاهراً برنامه‎هایی که به نظر می‎رسد از کیفیت پائین‎تری برخوردارند، در بعضی ژانرها یا انواع نسبت به بقیه بیشتر یافت می‎شوند. به بیان کلی، چنین گمان می‎رود که برنامه‎های واقعیت بنیاد (Factual) دارای کیفیت بیشتر و برنامه‎های سرگرم‎کننده و سریال‎های نمایشی دارای کیفیت کمتری هستند.
تماشاگران نیز الگوهای مختلف تقدیر را نشان می‎دهند. برنامه‎هایی که تماشاگران مسن تحسین می‎کنند بر آنچه کل جمعیت به عنوان برنامه‎های با کیفیت انتخاب می‎کنند تأثیر می‎گذارد و برنامه‎هایی که تماشاگران گروه AB مورد انتقاد قرار می‎دهند بر دادن نمره کیفی ضعیف به برنامه‎ها مؤثر واقع می‎شوند.

طراحی و برنامه‌ریزی اولیه:
کارگردان در دیدار و تبادل نظر با عوامل اصلی تیم تولید قالب پیشنهادی برنامه را ارزیابی می‌کند.
برای برنامه‌های ساده ،‌با تجربه کافی و کمی شانس ،‌می‌توانید همه چیز را به دلخواهتان سامان دهید و با کمی تلاش، هر روز یک برنامه بسازید. در حالی که دکور)) به اصطلاح برپا و نورپردازی)) می‌شود،‌ می‌توانید باگروه دوربین)) ، نور ))‌،‌ صدا)) و ... در صحنه گشتی بزنید ،‌موضوع برنامه ، حرکاتی که انجام می‌گیرد و نماهای احتمالی که انتخاب خواهند شد ، برای گروه توضیح دهید و تمرین کنید.
اما روی این روش تکیه نکنید . حتی در بهترین شرایط ،‌این وضع موقتی است. مثلا اگر ناگهان تصمیم بگیرید که در برنامه‌تان به جای دو صندلی ،‌از سه صندلی یا یک میز گرد شیشه‌ای کوتاه استفاده کنید ،‌این ممکن نیست مگر با جستجو در انبار وسایل صحنه)) ، که به هر حال در آن فرصت کوتاه کار بسیار پرزحمتی است.

وقتی برنامه‌ای تولیدی ،‌قالب عادی و جاری خود را دنبال می‌کند ؛ مثل برنامه‌های گفتگوی روزانه که درآن تمام شخصیتها با تمام حرکات و نماهایی)) که گرفته می‌شود ، شناخته شده‌اند ،‌برنامه ریزی مداوم و پیگیر ضرورتی ندارد . کافی است تغییرات و تفاوتهای احتمالی در برنام روزانه را به اطلاع تمامی گروه برسانید.

برنامه‌ریزی ممکن است ابتدا دست و پاگیر و شاق به نظر برسد . اما مزایایی هم دارد. در واقع بدون داشتن اندیشه و راهی روشن و معین در مورد چگونگی ارائه سوژه خود ،‌و بدون داشتن برنامه‌ریزی ابتدایی)) ،‌فقط یک استودیوی خالی)) با یک گروه فنی سرگردان خواهید داشت که نمی‌دانند چه کار باید بکنند. اگر بر اتفاقات لحظه‌ای وبرحسب تصادف متکی باشید،‌حاصل کار معمولا غیرقابل پیش‌بینی و ناامید کننده خواهدبودو نتیجه نهایی چیزی جز تاسف و تلف شدن وقت و هزینه وتلاش گروه تولید به همراه نخواهد داشت.
اصول برنامه‌ریزی
برنامه‌ریزی دقیق و حساب شده به کارگردان)) در چگونگی برخورد با تصویر وصدای برنامه و بازیگران و به کارگیری امکانات کمک می‌کند.
اساس اولیه برنامه‌ریزیها به طور معمول به موارد زیر وابسته است:
- متن کامل یا فهرست‌وار برنامه که تمامی جزئیات برنامه را عوض می‌کند.
- ترتیب اجرایی که ردیف موضوعها ،‌صحنه‌ها و حرکات و بازی را تعیین می‌کند.
- طرحی از ابعاد و اندازه‌های استودیو)) با نمایش تصویری دکور)) پیشنهادی برنامه روی کاغذ.
- فیلمنامه تصویری)) که اندیشه‌های اجرایی نماها)) را تجسم می‌بخشد.
قبلا تاریخ ضبط یا تمرین ، همان طورکه در جای دیگر اشاره شده)) ،‌کارگردان)) با کارشناشان فنی مسئول جنبه‌های مختلف تولید ، ملاقات و افکار خود را برای آنها تشریح می‌کند . آنان نیز به نوبه خود ،‌نظریات و تجربه‌هایشان را در اختیار کارگردان)) می‌گذارند ؛ ایده‌های کارگردان)) را بررسی کرده و بسط می‌دهند ؛ مشکلات احتمالی را پیش‌بینی می‌کنند و تلاشهای گروهی برای سازمان دادن تولید آغاز می‌گردد.
جریان و فرایند برنامه‌ریزی(شرح تصویر)
مشکل این است که از کجا آغاز کنیم ؟ مدار حل مشکل تصویر کمک می‌کند که پیوسته به روشهای طراحی و دستیابی به اهداف بیندیشیم. هرگاه با مشکلی روبه‌رو شدیم ،‌باید هرگونه راه‌حل بالقوه‌ای را با امکانات و منابع موجود بسنجیم و گرنه حاصل کار ناموفق خواهد بود. توجه داشته باشید که چگونه مدار در جهت و عکس جهت عقربه‌های ساعت کار می‌کند . معمولا راه حل دقیقی در کار نیست ،‌فقط براساس نیازها ،‌بهترین راه‌حلها برگزیده می‌شوند.

متن نهایی:
احتمالا متن بازنگری شده تهیه می‌گردد و در مورد روش و نحوه تولید، اطلاعات نهایی در متن گنجانده می‌گردد. فهرست کردن نام شرکت‌کنندگان و برای برنامه‌های داستانی که نیاز به بازیگر دارد، انتخاب بازیگران؛ در این مرحله صورت می‌گیرد.خواندن به شکل خلاصه (the table read)
موقعی که کار نویسنده یا تیم نویسندگی با متن تمام شد، زمان خواندن به شکل خلاصه و فهرست وار فرا می رسد. در فهرست خوانی، هنرپیشه های انتخاب شده، همه نویسندگان نمایش و هرکس دیگری در اداره که مشغول به کاری نیست در یک اتاق جمع می شوند و روی متن کار می کنند.خلاصه خوانی خیلی مهم است. زیرا نویسندگان سرانجام می فهمند که کلماتشان موقعی که با صدای بلند بیان می شود چه بازتاب و صوتی پیدا می کند. نویسندگان و تهیه کنندگان از نزدیک به واکنش مخاطبان توجه می کنند و درباره آن چه که باید انجام دهند یا نباید انجام دهند یادداشت برداری می کنند.بعد از فهرست خوانی، نویسندگان جمع می شوند تا درباره همه مشکلات بحث کنند و راه هایی را پیدا کنند که متن را بهتر می کند. به طور خلاصه نویسندگان و تهیه کنندگان روی متن ویرایش و تصحیح نهایی را انجام می دهند و اجازه نمایش و ضبط آن را صادر می کنند.
جلسات هماهنگی/برنامه‌ریزی‌های فنی تولید:
در این مرحله پس از ادای توضیحات کارگردان پیرامون تمام برنامه، کارشناسان نظرات خود را بیان می‌کنند. تیم تولید، طراحی و ارزیابی عملیات فنی را آغاز می‌کند.
تصاوير متحرک تلويزيون يک زبان جهاني است و براي مبادله جهاني به کار مي رود. قواعد اين زبان ، با هر سبک و محتوايي و در هر فرهنگ و جامعه اي که آن را به کار مي برد بايد جهاني باشد. در غير اين صورت پيام آن مهجور، منزوي و در نتيجه غيرقابل ارتباط مي شود.
توليد تصاوير متحرک چون هزينه بسيار دربر دارد بايد با ديد صنعتي و براي مصرف کنندگان انبوه (و در اينجا مخاطبان انبوه ، مبادله جهاني و تعداد پخشهاي متعدد) در نظر گرفته شود. پس تقسيم کار، تقسيم بودجه ، شيوه هاي برنامه ريزي و شيوه هاي بهره برداري از اين وسيله بياني بايد از الگويي شناخته شده و صنعتي پيروي کنند، در غير اين صورت غيراقتصادي ، غيرقابل رشد و غيرموثر و زيان آورند.
در توليد صنعتي ، سوددهي معيار ارزيابي است ؛ اما در برنامه ريزي توليد تلويزيون ، چون سرمايه بازگشت مستقيم ندارد، معيارهاي ارزيابي همانند معيارهاي آموزش و پرورش و دانشگاهي هستند.
توليد فيلم و برنامه يک سرمايه گذاري است. برنامه تلويزيوني کالايي فرهنگي است ؛ کالايي است براي فروش و مبادله و نه صرفا مصرفي و دورريختني. غالب فيلمها و برنامه ها بايد سالها و سالها، قابليت مطالبه و مبادله داشته باشند. برنامه هايي که براي يک بار پخش توليد مي شوند، مصرفي اند و بودجه توليد چنين برنامه هايي بايد بسيار آگاهانه پيش بيني شود.
چنين برنامه هايي يا بايد هزينه بسيار اندکي داشته باشند يا از اهميت بسيار بالايي برخوردار باشند تا هزينه خود را توجيه کنند. پس معيار هزينه يک برنامه يا برآورد يک برنامه ارزش کيفي و مبادلاتي و نيز قابليت پخشهاي مجدد و متعدد آن است.اجزاي نظام توليدي تلويزيون نياز به دانش ، تجربه ، تخصص ، تدين و صد البته علاقه و امنيت دارند. به سخن ديگر، خواسته ها بايد متناسب با امکانات باشند.
در اینجاست که گروه برنامه ریزی و هماهنگی دست به کار می شوند تا یک برنامه را در بهترین وضیعت برای تولید آماده نمایند .


اقدام برای عقد قراردادها و آغاز رسمی کار:
به دنبال این هماهنگی‌ها و پس از تایید مسئولان، کارشناسان آغاز به استخدام با افراد لازم می‌کنند.
در تهیه هر برنامه واحدی وجود دارد که ساز و کار آن براساس تحقیقاتی است که براساس مخاطب شناسی صورت گرفته، اقدام به برنامه ریزی و مدیریت چگونگی عقد قرارداد با سازمان صدا وسیما و پخش تولیدات فیلم های تبلیغاتی از شبکه های مختلف صدا وسیما می نماید.

برخی از خدمات و فعالیتهای مهم این واحد ها شامل :
برنامه ریزی و محاسبه ميزان پخش بر اساس بودجه هاي اختصاص يافته صاحبان آگهي جهت عقد قرارداد با صدا وسيماج.ا.ا
برنامه ريزي چگونگي پخش آگهي هاي ساخته شده صاحبان آگهي و ارائه برنامه پخش پيشنهادي كارشناسي شده جهت پخش از شبكه هاي صدا وسيما ج.ا.ا (بستن كنداكتور)
مديريت صرف بودجه قراردادهاي منعقده صاحبان آگهي طرف قرارداد با سازمان صدا وسيماج.ا.ا
صدور صورت حسابهاي پخش آگهي با توجه به ميزان بودجه اختصاص يافته صاحبان آگهي در هر دوره - بررسي و تنظيم گزارش هاي اسناد مالي صاحبان آگهي جهت قراردادهاي منعقده با سازمان صدا وسیما
تنظيم و تهيه گزارش هاي درخواستي صاحبان آگهي در خصوص امور مالي و چگونگي پخش آگهي - اخذ شناسه آگهي هاي بازرگاني ساخته شده توسط کانون - مانيتورينگ تيزرهاي پخش شده از شبكه هاي مختلف صدا وسيماج.ا.ا

آماده‌سازی متن برای تمرین:
تصویرنامه با تمام جزئیات اجرای برنامه و حرکات دوربین‌ها آماده می‌شود، ترفندها و جلوه‌های مخصوص تصویری لازم تعیین می‌گردد. در برنامه‌های نمایشی، راهنمایی‌های بیش‌تری در مورد زمان و مکان اجرای صحنه داده می‌شود ( ازجمله نور روز، عصر، اتاق نشیمن و ...)برای سامان دادن به روال عمومی تولید، تمرینات اولیه برای آشنایی گروه با برنامه انجام می‌گردد.

اتاق فرمان در یک برنامۀ تلویزیونی

تمرینات ابتدایی در سالن تمرین: در این مرحله، به طور معمول تمرین بازیگران، شرکت کنندگان در برنامه، خط گفتار، حرکات صحنه و توافق‌های اساسی برای برابری حرکات بازیگران با وسایل فنی، در سالن تمرین و قبل از رفتن به استودیو انجام می‌گیرد.
تهیهٔ تصویرنامه برای تمرین: این نوشته متنی است که به طور کامل آماده شده و با افزودن جزئیات اضافی به متن تمرینی به دست می‌آید. همچنین تمام جزئیات فنی لازم را دربرمی‌گیرد.
بررسی‌ها و ملاحظات فنی: در جلسهٔ تمرین نهایی و پیش از ورود به استودیو، کارشناسان و متخصصان فنی (ازجمله تصویربرداران و عوامل نور و صدا و ...) برای آشنا شدن با حرکات مجریان و بازیگران و نحوهٔ اجرای حرکات، کنترل و رفع مشکلات احتمالی، در محل تمرین حاضر می‌شوند.
آماده سازی استودیو: صحنه‌پردازی و صحنه‌آرایی، نورپردازی، چیدن وسایل و آماده سازی دوربین‌ها و لوازم صدابرداری و کنترل دستگاه‌های ضبط و پخش در این مرحله انجام می‌شود.
تمرین با دوربین: در این مرحله تمرین عوامل برنامه درحضور دوربین فیلم‌برداری انجام می‌گیرد و کارگردان راهنمایی‌های لازم را انجام می‌دهد.
ضبط: برنامه ضبط می‌گردد که این کار ممکن است در بخش‌های کوتاه یا به طور کامل در یک برداشت انجام شود. در برنامه‌های زندهٔ تلویزیونی، علاوه بر ضبط برنامه، پخش هم‌زمان آن نیز صورت می‌گیرد.
تدوین تصاویر کپی شده: کارگردان و تدوین‌گر، تمام نسخه‌های برنامهٔ ضبط شده را برای شناسایی نماهای مختلف مورد نیاز آن نگاه می‌کنند. سپس با گزارش‌های منشی صحنه، کارگردان درمورد انتخاب نماهای مناسب، ردیف کردن نماها و آماده‌سازی انواع جلوه‌های لازم، تصمیم می‌گیرد.
تدوین تصاویر اصلی: بر اساس رمزهای تعیین شده و نسخهٔ تدوین شدهٔ اولیه، نماهای مختلف از یک یا چند نوار، به طور مرتب و پشت‌سرهم، با کیفیت بالا روی نوار اصلی برای فرستادن به واحد پخش، ضبط می‌گردد. هنگام تهیهٔ این نسخه، هر نوع اصلاح در تصویر (از نظر رنگ) و صدا (از نظر ایجاد طنین لازم و ضروری) صورت می‌گیرد. هم‌چنین دراین مرحله است که عناوین، آثار صوتی ویژه، موسیقی زمینه، تمهیدات و جلوه‌های تصویری و غیره به نوار افزوده می‌شود.
بازبینی پایانی: نوار کامل‌شدهٔ برنامه بازبینی و کنترل می‌شود و اگر بدون اشکال بود، تایید می‌گردد. در این مرحله زمان پخش برنامه به توافق و تصویب می‌سد و نوار روند مراحل پخش را آغاز می‌کند.
انتقال: از نوار تولید شده، یک یا دو نسخهٔ کامل برای بایگانی و پخش تهیه می‌گردد.

---

ساخت برنامه :با توجه به موارد بالا در این مرحله بایستی از افراد وارد و متخصصی برای مشارکت در ساخت برنامه دعوت به عمل خواهد آمد و برای هر یک از عوامل آفیش کاری تهیه خواهد شد .این افراد عبارتند از :

• کارگردان فنی و تولید
• تهیه کننده: سازمان دهنده، تامین‌کنندهٔ مالی و سرپرست برنامه از ابتدا تا انتها
• پژوهشگر: تحقیقات مربوط به موضوع را انجام می‌دهد
• نویسنده: متن برنامه را تهیه می‌کند
• مدیر فیلمبرداری: مسئولیت هماهنگی عوامل و گروه فیلمبرداری و نورپردازی را برعهده دارد
• صدابردار: کیفیت صدا را کنترل می‌کند و به وسیله گروه صدا برداری همراهی می‌شود
• طراح صحنه و لباس: طراح صحنه به طراحی دکور برنامه و یا طراحی صحنه‌ای که قرار است فیلمبرداری شود می‌پردازد. علاوه بر این، در تولید برنامه‌های بزرگ تلویزیونی، لباس‌های مورد نیاز مجریان، بازیگران یا... را یا از انبار اجاره می‌کنند و یا پس از طراحی توسط طراح لباس طبق نیازهای برنامه، آن را می‌دوزند.

---

بخش صدا
در برنامهٔ تلویزیونی، صدا تنها همراهی کنندهٔ تصویر نیست، بلکه قدرت و توانمندی تاثیرگذاری را از طریق موسیقی یا جلوه‌های صوتی، به تصویر می‌بخشد.

• توصیف تصویر
• تفسیر و تشریح تصویر
• بهبود معنای تصویر
• قدرت بخشیدن به مفهوم تصویر
• غنا بخشیدن به جذبهٔ تصویر

توضیح مبحث صدا در بخش های بعدی بصورت مقاله ای مجزا برای شما شرح داده خواهد شد



منبع : http://florances.tv